Tüketicilerin bilinçlenmesi, sağlıklı ve temiz etiketli ürünlere olan talebin artması, çikolata ve şekerleme sektöründe üreticiler üzerinde yoğun bir baskı oluştursa da pazar hız kesmeden büyümeye devam ediyor. Gelişmiş ülkelerdeki hızlı ve stresli yaşam koşulları, gelişmekte olan ülkelerin ise gelir seviyelerindeki iyileşme tatlı atıştırmalıklara olan talebin önümüzdeki yıllarda da artacağını gösteriyor. Bu kategorideki ürünler temel besin maddeleri olmadığı gibi, önceden karar verilerek değil plansız ve anlık kararlarla satın alınıyor. Bu kararın en önemli sürücü gücü ise; kendini ödüllendirme ve keyif alma. Dolayısıyla insanlar kısa ve orta vadede tatlı yemekten vazgeçmeyecek gibi görünüyor.
2017 rakamlarına göre global çikolata ve şekerleme pazarının büyüklüğü 164,5 milyar dolar. 2022 yılında bu rakamın 203 milyar dolara ulaşacağı öngörülüyor. Toplam pazardan en büyük payı %34,2 ile ABD alırken, 2017-2022 arasındaki en hızlı büyümenin %5,6’lık bir artışla Asya – Pasifik bölgesinden gelmesi bekleniyor. Milenyum nüfusu olarak nitelendirilen genç kuşağın %60’ının yaşadığı Asya – Pasifik bölgesi bu sebeple global oyuncuların hedef pazarı haline geliyor.
Söz konusu markalar hem mevcut ikonik ürünleriyle hem de Matcha, Wasabi, Durian, Dragon meyvesi gibi yerel tatlarla farklılaştırdıkları ürünleriyle pazarda yer almaya devam ediyorlar.Sektörün iki büyük ürün kategorisi şekerleme ve çikolata olup şekerleme grubu; sert şeker, yumuşak şeker, karamel, toffee, marshmallow, fudge gibi ürünlerden oluşurken, çikolata; kalıplı, dolgulu, ikramlık dahil çikolata içeren her türlü ürünü kapsıyor. Sektörün en büyük dilimini %55,6 ile çikolata alıyor. Global pazarda en yüksek potansiyele sahip ilk 10 ülke sırasıyla; Çin, Hindistan, Suudi Arabistan, ABD, Meksika, Kanada, İspanya, Almanya, Çek Cumhuriyeti ve Polonya. Amerika sektördeki yeniliklerin öncülüğünü yaparken, Hindistan en hızlı büyüme potansiyeline sahip ülke. Global pazarda yer alan ilk 5 markanın payı yaklaşık %12 iken özel markalı (PL) ürünlerin payı ise %4. Bu oran Batı Avrupa’da %8’lere çıkıyor ki bu ürünler büyük markaların en çok satan ürünlerinin pazarından da pay alıyor.
Türkiye’de şekerleme pazarının büyüklüğü global pazarın %1’i olup 1,63 milyar dolar civarında seyrediyor. Bu rakamın 2022’de 1,83 milyar dolar olacağı ancak pazardaki payımızın %0,9’a düşeceği öngörülüyor. İlginç olan ise tonaj olarak payımız artarken ciro bazında payımızın düşüyor olması. Bu da ülke olarak daha premium ürünlere yönelmemiz gerektiğini gösteren bir işaret olarak alınabilir. Ülkemizde kişi başı tüketim 2,9 kg olup dünya ortalaması olan 2,5 kg’ın üstünde, Doğu Avrupa ortalaması olan 5,3 kg’ın altında şekerleme tüketiyoruz. Tıpkı dünyada olduğu gibi ülkemizde de sektörden en büyük payı 1,1 milyar dolar ile çikolata alıyor.
Sektörde 5 temel trend göze çarpıyor.
Bunlar
1- Sağlık: Tüm gıda sektörünü etkileyen sağlık trendi şüphesiz çikolata ve şekerleme sektörünü de etkisi altına alıyor. Sağlık bilincine sahip tüketiciler tarafından “taze, doğal, saf, organik, şekersiz, şekeri azaltılmış, sürdürülebilir kaynaklardan elde edilmiş hammaddeler içeren” ürünlere olan talep artıyor. Bu trende uygun ürünlerin dünyadaki payı %16. Şekersiz sakızlar, kalorisi azaltılmış dondurmalar, chia, kinoa gibi antik tahıllar içeren çikolatalar bu trende örnek olarak verilebilir.
2- FonkSiyonellik: Tüketicinin kişisel yaşamında hissedilebilir değişiklikler yaratacak, yaşam kalitesini artıracak, zenginleştirilmiş, takviye edilmiş ürünlere talep de gün geçtikçe artmakta. Çeşitli vitamin ve mineral kompleksleri içeren ürünler, fiziksel aktiviteyi destekleyen protein barlar, zerdeçal, gojiberry, yabanmersini ve biberiye içeren çikolatalar gibi.
3- Kişiselleştirilmiş Sağlık: Vegan, çölyak hastaları, süt ve türevlerini tüketmeyen tüketici gruplarına yönelik özel ürün gereksinimi de artıyor. Süt içermeyen dondurma, jelatin içermeyen yumuşak şekerler gibi.
4- Özgünlük: Ürünlerde kullanılan hammaddelerin kökenlerinin belirtilerek o ürünün kaliteli, özgün ve premium olduğuna dair vurgu yapılması ürünü rakiplerinden farklılaştırmak için kullanılan yöntemler arasında. “Sicilya Limonlu”, “Gana Kakaolu” gibi.
5- Deneysel Tatlar: Tüketiciler yeni tatlar ve farklı yapıda ürünler denemek istiyor. Daha ince, daha çıtır, daha yoğun, daha fazla katmanlı, daha kompleks dokular, tatlı-tuzlu kombinasyonları, birbirini çağrıştırmayan tatların birlikte kullanımı özellikle genç tüketicilerin ilgisini çekiyor. Çikolatalı pizza, yeşil çaylı çikolata, limon ve chia tohumlu marshmallow gibi.
